विंड मिल पवनचक्की ही ऊर्जा उत्पादनाची प्रक्रिया आहे ज्याच्यामुळे पवन ऊर्जेचा उपयोग वायुमंडळीय गतिचालनाच्या यंत्रांसाठी केला जातो.
**विंड मिल पवनचक्कीच्या संरचनेच्या मुख्य अंश:**
विंड मिल पवनचक्की मुख्यत:
1. **ब्लेड्स (पाने):** या ब्लेड्सने पवनचक्कीच्या उच्चतम गतीसाठी पवन ऊर्जेच्या उपयोगी शक्ति जोडतात.
2. **हवेत पडणारा पवनचक्की तंतू:** त्यात्रेखा व दुर्घटनाप्रतिष्ठित बँड किंवा टॉवर असतो, ज्यामुळे ब्लेड्स उच्च वायुमंडळीय द्रवणात पाकल्या जातात.
विंडमिल पवनचक्की बनवण्यासाठी प्राधानतः तांबा (Copper) आणि स्टील (Steel) असे धातू वापरले जातात. तांब्याची आपल्याला फिन पान्याच्या पाइप्स व व्हेन्स पेन्स बनविलेल्या परियोजनांमध्ये वापरली जाते. स्टीलचा वापर विंडमिल टावर्स, रोटर ब्लेड्स, आणि इतर भागांसाठी झोपड्यांच्या आणि स्ट्रक्चर्सच्या निर्मितीसाठी केला जातो.
**कामाची प्रक्रिया:**
1. **ब्लेड्सची गतीचालन:** पवन ब्लेड्सला अद्ययावत करतो, ज्यामुळे ब्लेड्स वायुमंडळीय गतीसाठी ऊर्जा उत्पन्न करतात.
2. **जेनरेटर:** गतीचालन केलेली ऊर्जा विद्युतीय ऊर्जाक्षेत्रात रूपांतरित करते, ज्यामुळे विद्युत उत्पन्न होतो.
3. **इनवर्टर:** विद्युत उत्पन्न केलेली ऊर्जा आपल्या उपयोगासाठी उपयोगी फारक क्षेत्रात रूपांतरित करतो.
**फायदे:**
1. **प्रदूषणमुक्त:** विंड मिल्स खोख्यात केलेल्या ईर्ष्येच्या ईंधनाच्या स्रोतांपेक्षा प्रदूषणमुक्त आहे.
2. **निरंतर उपलब्ध:** पवन सर्ववर्गीय भौतिक आणि सापडलेल्या स्रोत आहे, त्यामुळे विंड मिल्सने उपलब्ध असलेली ऊर्जा सापडतात.
3. **ऊर्जा स्वावलंबीता:** विंड मिल पवनचक्की म्हणजे स्वावलंबी ऊर्जेचे उत्पादक, त्यामुळे ऊर्जेचा आपल्याला आवश्यक असलेल्या स्रोतांकिंवा गॅस आवश्यकता नाही.
4. **गरजा पाडणारी जगा नसताना:** विंड मिल्ससाठी अत्यल्प गरज असतो, ज्यामुळे जर तो उच्च इमारतीच्या क्षेत्रात ठरवला जातो तरी तो इमारतीच्या वायुमंडळीय प्रदूषणात किंवा आर्थिक खर्चात काही असर न करतो.
**तोटे:**
1. **प्रतिस्पर्धी संकेतस्थळ:** तरंग विद्यार्थ्यांसाठी आकर्षक आणि चालक पदार्थांच्या आवश्यकतांसाठी खूप खर्च करण्याची गरज आहे.
2. **मौसमाचा प्रभाव:** विंड मिल्सने योग्य गतीमेळवल्यास अद्याप त्याच्या वर्किंग साथवा तोट्यात काही त्रुटी होऊ शकतात.
**उपकरणे आणि सिस्टीमचे काम:**
1. **विंड मिल:** त्याच्या संरचनेच्या मुख्य भागाच्या शक्तिप्रस्पर्द्धी तांतूमुळे वायुमंडळीय गतीसाठी वायव्यप्रस्तावना उत्पन्न करतात.
2. **जेनरेटर:** गतीचालन केलेली ऊर्जा विद्युत उत्पन्न करण्यासाठी वापरली जाते.
3. **इनवर्टर:** विद्युतीय ऊर्जा उपयोगासाठी उपयोगी रूपांतरित केली जाते, आणि अद्याप त्याच्या साथवा तोट्यात आवश्यक फारक क्षेत्रात वापरली जाते.
विंड मिल पवनचक्की ही उपयोगी अनिवार्य ऊर्जा स्रोत आहे, परंतु त्याच्या संरचनेच्या उपकरणांच्या दिक्कतींवर लक्ष द्यावी आणि त्याच्या प्रतिस्पर्धी पर्यायांची तुलना करण्यात लागेली आहे.